Örneklerle Linux’ta chage Komutu Nasıl Kullanılır

Merhabalar,

 

Linux İşletim sistemi, sistemini yönetmek için birden fazla araç sağlar. Linux’taki yardımcı araçlardan biri “chage” komutudur. Adından da anlaşılacağı gibi, “Change Age” kelimesinden türetilmiş olan “Change Age”, parolanın ne zaman değiştirileceği, hesap durumunu aktif veya pasif hale getirme, hesabın son kullanma tarihini belirleme ve setleri belirleme gibi bilgileri değiştirmek için kullanılır. kullanıcının hesabı devre dışı bırakılmadan önce bir alarm aracılığıyla şifreyi değiştirmek için bir hatırlatma düzenlenebilir.

Güvenlik nedeniyle belirli bir süre sonra kullanıcıları şifre değiştirmeye zorlamak önemlidir. Yöneticiyseniz, değiştirilen ve güncellenen bilgiler size görünür olacaktır.

Chage Komutunun Söz dizimi

“Chage” komut yardımcı programının söz dizimi şöyledir.

Chage [seçenekler..] Kullanıcı_Giriş_Adı

 

Chage Komutunun Seçenekleri:

 

Belirli Bir Hesabın Expiry (Bitiş) Bilgisini öğrenme:

“Chage” komutu bir çok kullanışlı seçeneği destekler. İşlevlerini öğrenmek için birkaç örnekle başlayalım.Aşağıda seçtiğim satırda gözüktüğü gibi firatcanoglu kullanıcı hesabı için.hesabın bitiş süresi never olarak gözükmektedir.Buda hesabın süresiz olduğunu gösterir.

Mevcut hesap bilgilerinin tüm istatistiklerini görüntülemek için “-l” seçeneğini kullaacağız.

chage -l firatcanoglu

 

 

Kullanıcı Hesap Şifresinin Son değiştirilme Tarihini Değiştirme:

 

Mevcut parolanın son değiştirildiği tarih çok önemlidir.Örnek verelim siz mevcut hesabın en son değiştirilme tarihini  2020-01-01  yaptınız.Daha Sonra gidip maksimum şifre geçerlilik tarihini 100 gün yaptınız bakalım ne olacak.

sudo chage -d 2020-01-01 efi

 

Yukarıda görüldüğü mevcut  hesabın şifresenin son değişitirilme tarihi 2020-01-01 olarak gözüküyor. Şimdi kullanıcı 100 gün sonra şifresini değiştirsin istiyorum chage komutunu M seçeneği ile çalıştıracağım.Aşağıda bu seçeneği açıklayacağım ayrıca.

sudo chage -M 100 efi

 

Yukarıda görüldüğü gibi maksimum şifre değerini 100 gün yaptım.Sistem ne yaptı bu durumda.Son şifre değiştirilme tarihinin üzerine 100 gün ekledi ve Password expires zamanını belirledi.Burada önemli olan nedir?Şuan biz 2021 yılındayız.Ben d seçeneği ile son şifre değiştirilme tarihini 2020 tarihine ayarladım.Sonrada 100 gün sonra şifre değiştirilsin dedim.Buda benim kullanıcı hesabımın şifresinin süresini bitirdi.Neden peki yukarıda komutu çıktısının resmindede görüldüğü gibi geçmiş olan bir tarihi gösterdiği için.

Sonuç olarak eğer manuel olarak son şifre değiştirilme tarihini yanlış ayarlarsanız.Hesap erişimlerinde sorun olabilir.

 

 

Kullanıcı Hesabını Kilitlemek:

“Chage” komutu, Belirli bir zaman aralığında hiç aktif olmayacak bir kullanıcının hesabını artık erişilebilir olmayacak şekilde kilitlemenize olanak tanır.Hesabın sahibi hesabı kullanmayacaksa hesabı kitleyebiliriz.Ne demek bu;  örnek veriyorum EFI adında bir kullanıcı bu gün itibari ile kendisi izne çıkıyor.Adam burada olmadığında hesabı devre dışı olsun istiyoruz.

Hesabın bitiş tarihini ayarlamak için “chage” komutunu “-E” seçeneği ile çağırabiliriz. Son kullanma tarihini güncellediğinizde şifreniz kaydedilecektir. Ve bu süre dolmadan şifrenizi değiştirmezseniz hesabınız kilitlenecektir. Bu, güvenlik açısından çok yararlı bir seçenektir.

Hadi deneyelim.

sudo chage -E 2021-08-29 efi

 

şimdi işlemi yaptık hadi kontrol edelim.Tarih  bu günün tarihi olduğu için hesap şuan aktif değil.Oturum açmaya çalıştığınızda hesabınızın kilitli olmaduğu mesajı alacaksınız.

sudo chage -l efi

 

 

Şifre Değiştirmek İçin Maksimum (Şifrenin Geçerli olacağı Maksimum gün sayısı)  Gün Sayısı:

Parolanın değiştirilebileceği maksimum gün sayısını ayarlamak için “-M” komutunu kullanın.

Bu işlemi yapmak için aşağıdaki komutu ateşleyelim.

sudo chage -M 100 efi

 

 

Şimdi işlemi yaptıkdan sonra kontrol edelim.

sudo chage -l efi

 

 

Şifrenin Değiştirilemeyecek Minimum Gün Sayısı:

Kullanıcı şifresini son değiştirdikden sonra eğer yeninden şifre belirlemek istiyorsa minimum kaç gün beklemesi gerekiyorsa onun ayarını yapabiliriz.chage komutunu -m seçeneği ateşleyebiliriz.Hadi deneyelim.Kullanıcı son şifre değişikliğinden sonra 10  gün boyunca tekrar şifre değiştiremesin istiyorum.Aşağıdaki komutu ateşliyorum.

sudo chage -m 10 efi

 

Yaptığımız işlemi kontrol edelim.

sudo chage -l efi

 

Süresi Dolduktan Sonra Şifre Değiştirme Sınırı:

“chage” komutu, son kullanma tarihinden sonra parolayı değiştirmenize izin veren seçeneği destekler. “-I” seçeneğini kullanarak gün sınırını belirledikten sonra, kullanıcının hareketsizlik süresi boyunca hesap şifresini değiştirmesine izin verir.ilk önce mevcut durumu kontrol edelim.

sudo chage -l efi

 

 

Şimdi değişikliği  yapalım.Kullanıcı parolası bittiğinde 5 gün şifresini değiştirmek için kullanıcıya izin verelim.Eğer inactive günler içinde kullanıcı şifresini değiştirmezse hesap kitlenir ve admin hesabının  kilitlenen hesabı tekrar aktif etmesi gerekir.

sudo chage -I 5 efi

 

 

Şimdi yaptığımız işlemi kontrol edelim.

sudo chage -l efi

 

 

Şifre Sona Erme Uyarı Metni

Uyarı alarmını hesap kilitlenmeden önce ayarlamak için “-W” kullanın. Her oturum açmada uyarı alarmının görüntüleneceği süreyi ayarlayacaktır. Varsayılan olarak değer 7 gün olarak ayarlanmıştır.

sudo chage -W 2 efi

 

işlemi yaptıktan sonra tekrar kontrol ediyorum.

sudo chage -l efi

 

 

Bir kullanıcı için Şifre Yaşlanmasını Devre Dışı Bırakma:

sudo chage -I -1 -m 0 -M 99999 -E -1 efi

 

 

Bu eğitim yazımızında sonuna geldik.Umarım sizler için faydalı olur.

 

 

 

Bu eğiticiye oy ver
[Total: 3 Average: 5]
Firat CANOĞLU TAĞ